Nederlandse ambassadeur Turkije wordt teruggetrokken
Nederland trekt zijn ambassadeur in Turkije officieel terug, omdat er nog steeds geen oplossing is voor het conflict tussen beide landen. "De recente gesprekken boden een kans voor Turkije en Nederland om weer nader tot elkaar te komen, maar we zijn het niet eens geworden over de manier waarop normalisatie zou moeten plaatsvinden", zegt minister Zijlstra.
Het gaat om een formaliteit, want Nederland had al sinds maart vorig jaar geen ambassadeur meer in Ankara. Maar het terugtrekken van de ambassadeur is in het diplomatieke verkeer wel een zwaar middel.
De relatie tussen de landen stond al onder druk, toen de Nederlandse ambassadeur vorig jaar de toegang tot Turkije werd ontzegd. Twee Turkse ministers wilden destijds in Nederland campagne voeren voor een Turks referendum, dat moest leiden tot meer macht voor president Erdogan.
Maar het vliegtuig met de Turkse minister van Buitenlandse Zaken mocht niet in Nederland landen en de Turkse minister van Familiezaken, die per auto uit Duitsland kwam, moest het land onder politiebegeleiding verlaten. De Turken waren daar boos over.
Heel ander beeld
Volgens de minister is er de afgelopen weken hard gewerkt om tot een verzoening te komen. "Maar we hebben een heel ander beeld van wat er gebeurd is dan zij", zegt Zijlstra.
Nederland riep Turkije afgelopen maand ook op om terughoudend te zijn bij de operatie tegen Koerdische milities in Noordwest-Syrië. "Het grootschalige ingrijpen dat nu lijkt plaats te vinden, daar zijn wij zeer bezorgd over", zei de minister toen in Brussel.
Gesprekken liggen stil
Het is opvallend dat twee NAVO-bondgenoten er niet in slagen het hardnekkige conflict uit de wereld te krijgen. Minister Zijlstra meldt dat zolang Nederland geen ambassadeur in Turkije heeft, Den Haag ook geen toestemming zal geven voor het aantreden van een nieuwe Turkse ambassadeur in Nederland. "Deze boodschap is aan de Turkse zaakgelastigde in Den Haag overgebracht", aldus Zijlstra.
Ook de gesprekken met Turkije liggen hiermee voorlopig stil, benadrukt Zijlstra.
Bezweringsformule
"Hier is echt iets heel erg misgegaan en dit is zeer onverwacht", zegt correspondent Lucas Waagmeester op NPO Radio 1. De laatste weken hebben Nederland en Turkije in gesprekken op hoog diplomatiek niveau geprobeerd een oplossing te vinden.
Daarbij werd gezocht naar een soort "bezweringsformule", waarbij geen van beide landen excuses hoefde te maken, en ze erkenden dat ze elkaar nodig hebben. "Die formule is duidelijk niet gevonden. De verwijdering tussen beide landen gaat verder dan we de afgelopen tien maanden al hebben gezien."
Waagmeester vindt het opvallend dat de Nederlandse regering hiervoor kiest. "Dat hoeft helemaal niet, ze hadden het ook op z'n beloop kunnen laten." Hij verwacht dat Turkije fel zal reageren. "Zoals we de Turkse regering op dit moment kennen, zal die dit niet zomaar over z'n kant laten gaan."