'Dit is de enige manier om er voor mijn ouders te zijn in hun laatste levensjaren'

Iedere dag weer, zo'n tien tot vijftien keer, steekt Gul Dolap-Yavuz de straat over in Amersfoort. Ze loopt van haar eigen huis naar het huis van haar bejaarde ouders om ze te helpen. Het gaat dan vooral om haar vader, hij heeft alzheimer en nam geregeld de verkeerde medicijnen in.

Mevrouw Dolap-Yavuz noemt de zorg voor haar ouders een keus vanuit het hart. Ze zei er zelfs haar baan voor op. Dat was een moeilijke keuze. "Een logischer keus zou misschien zijn om te werken voor een baas, met een vast inkomen, vakanties enzovoorts. Maar dit is een keuze voor mijn ouders en de enige manier om er voor mijn ouders te zijn in hun laatste levensjaren."

Zoals Dolap-Yavuz zijn er velen, want steeds meer Nederlanders vinden mantelzorg vanzelfsprekend. Volgens het Sociaal en Cultureel Planbureau vindt 69 procent dat familie, vrienden of buren met een gezondheidsprobleem geholpen moeten worden. Een op de drie Nederlanders van boven de 16 jaar doet ook zelf aan mantelzorg.

Ze is erin gegroeid, zegt ze. Maar Dolap-Yavuz vindt het ook de plicht van kinderen om voor de ouders te zorgen. "Zij hebben ook jarenlang voor ons gezorgd. Ik kan me van vroeger herinneren dat ik lekker in mijn bedje lag en dan ging mijn vader nachtdiensten draaien om voor ons te zorgen."

Ze wil blijven zorgen zolang ze kan, maar op sommige momenten is het zwaar. Vooral als ze bedenkt wat de toekomst brengt voor haar dementerende vader. "Op een gegeven moment zal hij de kinderen en kleinkinderen niet meer herkennen en het plezier van het leven niet meer hebben. Nu heeft hij nog een glimlach als ik binnenkom."

"Hij heeft een tijd geleden aangegeven dat hij de moskee erg mist. Daarom blok ik nu de vrijdagmiddag in mijn agenda. Ik rij hem erheen en haal hem weer op. Dan is hij weer even onder zijn maatjes."

Dolap-Yavuz wordt bij de zorg voor haar ouders geholpen door andere familieleden. Ze weet dat het ooit eindigt. De grens ligt voor haar bij de verpleging, als haar vader dat nodig heeft stopt het. "Die verantwoordelijkheid is echt te groot."

'Zij heeft altijd voor mij gezorgd en nu wil ik dat terug doen'

Aan verpleging heeft de 100-jarige moeder van Hélène Wolf geen gebrek. Ze zit al jaren in een verzorgingstehuis in Utrecht. Dat betekent niet dat er geen mantelzorg nodig is.

Volgens mevrouw Wolf ontbreekt het namelijk aan écht contact. "Wat ik doe is anders dan wat de zorg met haar doet. Als het mooi weer is proberen we altijd even naar buiten te gaan, daar houdt ze erg van. Of we drinken thee."

Ze ziet het als meer dan een familiebezoekje, maar als echte mantelzorg: 20 tot 24 uur per week besteedt ze eraan. Dat blijft niet bij bezoekjes: ze regelt ook de financiën van haar moeder en het inplannen van visite.

"Ik zorg ervoor dat er iedere dag iemand komt om haar te bezoeken. Zij heeft altijd voor mij gezorgd en nu wil ik dat terug doen. Ze kennen hier in het verzorgingstehuis niet de geschiedenis van mijn moeder."

Kwalijk neemt ze het de mensen in het verzorgingstehuis niet, maar ze zou graag zien dat ze meer tijd krijgen om contact te maken met bewoners. "Die zorg kan nu niet doen wat ze graag willen, dat merk je gewoon."

Vroeger toen ze nog werkte vond ze de mantelzorg zwaar. Haar werkgever hield er weinig rekening mee. Nu is het soms nog zwaar, maar is de ondersteuning goed. "We leren ook nee te zeggen, je grenzen aan te geven en te zorgen dat je je niet schuldig hoeft te voelen."

Ze vindt het verlenen van mantelzorg vanzelfsprekend. "Ik denk dat mijn moeder veel negatiever in het leven zou staan als wij er niet waren. Het is een zegen dat mijn moeder geestelijk nog in orde is. Ze heeft geen alzheimer bijvoorbeeld, ik weet niet of ik dat wel zou kunnen."