The day after: wat betekent de Duitse verkiezingsuitslag voor Brussel?
Overleven, wachten totdat de Duitse verkiezingen voorbij zijn en dan vol op het orgel. Dat was het laatste jaar de boodschap in EU-hoofdstad Brussel. Na de verkiezingen in Nederland, Frankrijk, Groot-Brittannië en nu Duitsland, waar Merkel een nieuwe termijn krijgt als bondskanselier, kan de Europese Unie vaart gaan maken.
Europese Commissie-voorzitter Jean-Claude Juncker nam in zijn State of the Union al een voorschot op het nieuwe Europa. Zoveel mogelijk landen moeten toetreden tot de eurozone en er moet één president komen voor de Europese Commissie en de Europese Raad.
Ook de voorzitter van de Europese Raad, Donald Tusk, nam een voorschot door voor december een speciale top over de euro te organiseren. En morgen presenteert de Franse president Emmanuel Macron zijn voorstellen voor Europa aan de Sorbonne-universiteit.
Cijferfetisjisme
Macron zal er geen doekjes om winden, zo is de verwachting. Hij wil de eurozone grondig hervormen. Het liefst wil hij een speciale pot met geld, een fonds, om schokken in de economie op te kunnen vangen. Geld dat ook gebruikt kan worden om landen te helpen bij het hervormen van hun economie.
Van Duitsland en de rest van de EU vraagt hij soepelere regels als het gaat om de begrotingen. Niet meer dat cijferfetisjisme waar met name Berlijn en Den Haag zo aan hingen. En als klap op de vuurpijl wil Macron een Europese minister van Financiën.
Hoe ver Merkel daarin mee kan gaan, hangt erg af van de soepelheid van de Duitse liberale partij FDP bij eventuele coalitie-onderhandelingen met Merkels CDU. De FDP vindt eigenlijk dat Griekenland uit de euro moet en dat de huidige regels gewoon moeten worden toegepast.
Merkel heeft de FDP wel aan de Frans-Duitse zijde als het gaat om een Europees leger. De discussie over een Europees gevechtsvliegtuig zal eveneens in een stroomversnelling komen.
Mandaat
Deze week spreken EU-onderhandelaar Michel Barnier en zijn Britse evenknie David Davis opnieuw in Brussel over het vertrek van Groot-Brittannië uit de Unie. De onderhandelingen zitten tot op heden redelijk vast. De verwachting is dat nu Merkel is herkozen, het mandaat voor Barnier wat ruimer kan worden, zodat de EU wat toegefelijker kan worden richting de Britten. Komende donderdagavond kan een eerste stap gezet worden als de EU-leiders elkaar informeel treffen tijdens een diner in de Estse hoofdstad Tallinn.
En dan is er nog de migratie. De achilleshiel van Merkel, zo bleek tijdens de verkiezingscampagne. Er moeten afspraken worden gemaakt met een groot aantal Afrikaanse landen. De vluchtelingen moeten niet alleen worden tegengehouden, ze moeten ook een reden hebben om te blijven. Samen met Frankrijk wil Merkel aan een nieuw soort ontwikkelingshulp werken.
Ervaren
Merkel blijft ook na de verkiezingen de meest ervaren staatsvrouw in Europa. Ze heeft in de twaalf jaar dat ze nu bondskanselier is al zes Italiaanse premiers gezien en vier Franse presidenten. Macron, de benjamin van het gezelschap, zal met zijn toespraak morgen de kastanjes uit het vuur halen voor Merkel.
Nederland zit vooralsnog op de handen. Zolang er geen nieuw kabinet is, kan premier Rutte nog niet volop meedoen. Zoals wel vaker moeten we naar de buren kijken: als de coalitie daar op het bordes staat, moet Nederland ook een kabinet hebben. Want op dat moment gaat het in, Europa zoals de Duitsers zeggen, echt los.
