Het bromt, je kan er slechter door slapen en er is (nog) geen wet tegen
Niet iedereen heeft er evenveel last van, maar er komen wel veel meer klachten over binnen: laagfrequent geluid. Deze brommende bastonen kunnen leiden tot slaapproblemen en mogelijk andere kwalen.
Waar geluidsoverlast door hoge frequenties steeds succesvoller wordt bestreden, blijkt de aanpak van de lage tonen een stuk lastiger. Door geluidsschermen langs de snelwegen en speciaal asfalt zijn de bromtonen van het verkeer juist beter te horen.
"Laagfrequent geluid past niet binnen de bestaande wetgeving en wordt ontzettend onderschat", zegt Wim van Keulen. Hij is adviseur op het gebied van akoestiek en wegverkeer.
Amper te meten
Geluidsoverlast door hoge tonen is makkelijk te meten in decibels. Dat is volgens Van Keulen met bromgeluiden "extreem lastig". Laagfrequente herrie dringt heel ver door. Daarom zijn bijvoorbeeld basgeluiden van een festival kilometers verderop nog te horen. "Dit geluid heeft een heel grote golflengte en gaat door alles en iedereen heen."
Zelfs met de beste apparatuur is het volgens Van Keulen amper nauwkeurig te meten. En mede daardoor valt het vooralsnog buiten de wet, bevestigt RIVM-geluidsdeskundige Irene van Kamp. Ze legt uit dat er, in tegenstelling tot bij hoge frequenties, bij bromgeluiden geen vaste norm bekend is wanneer het lichamelijk schade kan aanrichten.
"Het is een relatief kleine groep die er last van heeft, maar binnen die groep is wel een toename." Van Kamp vertelt dat de GGD er 180 klachten over binnen kreeg 2015 en 2016 bij elkaar. Ter vergelijking: in 2011 en 2012 kwamen er 69 meldingen binnen van laagfrequente geluidsoverlast.
Internationale onderzoeken suggereren dat overlast van bromgeluiden leidt tot slaapstoornissen, staat in een RIVM-rapport uit 2016. Sommige testpersonen hadden ook last van concentratieklachten en duizeligheid, maar het valt niet te zeggen of lage tonen daarvan de oorzaak zijn.
Van alle klachten bij de GGD is moeilijk te achterhalen wat de oorzaak was. "Het is heel moeilijk onderscheid te maken wat mensen denken te horen en wat er feitelijk aanwezig is", zegt Van Keulen. Van passerende schepen of verkeer tot wasmachines en airconditioning: de overlast kan door tig dingen ontstaan.
Op sociale media zijn er talloze voorbeelden van bromgeluiden, waarvan de bron nog onbekend is.
Tegen het gebrom van verkeer op de snelweg of treinen op de rails is volgens Van Keulen vrij weinig te doen. "Je kunt huizen isoleren voor trillingen door de grond, maar dat is heel erg kostbaar." De bron aanpakken is de meest efficiënte methode. Bijvoorbeeld door de aanleg van speciaal asfalt en beter geïsoleerde treinsporen, maar ook dat vereist investeringen op enorme schaal.
Handhaving
Overlast van brommende machines is makkelijker aan te pakken. "Bijvoorbeeld als er een maximaal aantal uren komt dat zulke apparaten aan mogen staan", zegt Van Kamp.
De handhaving van zo'n plan blijft lastig. Er zijn immers nog geen normen vastgesteld en de ervaring van overlast is subjectief. Daarom richt de RIVM-deskundige zich op meer onderzoek naar het fenomeen. "Ik denk dat belangrijk is dat er wat meer handvatten komen hoe je ermee omgaat."
