Wapens, gebroken benen en traangas: journalisten in het nauw in Venezuela
Ely Ángelica González is geen groentje. Ze is al achttien jaar journalist in Venezuela, vooral voor Colombiaanse en Amerikaanse media. Ely Ángelica weet precies wat er is veranderd. "De ordetroepen hebben het niet alleen meer gemunt op betogers. Ook wij journalisten worden tegenwoordig rechtstreeks aangevallen."
Twee weken geleden ondervond ze dat aan den lijve. Terwijl ze telefonisch verslag deed van een betoging van studenten, kwam iemand van de Nationale Garde op haar af. "Hij zei tegen me: geef me je telefoon, dan laat ik je gaan. Ik was op dat moment live in de uitzending dus ik wuifde hem weg. Binnen een paar seconden liep het uit de hand. Mijn telefoon werd afgepakt, ineens lag ik op de grond. Ik kreeg trappen en ze trokken aan mijn haar." Het was live te horen op de radio.
Een getuige filmde de mishandeling:
Op de beelden is te zien dat de journaliste op de grond ligt. Er staan een stuk of tien leden van de Nationale Garde om haar heen. Ze slepen haar hardhandig weg. Ely Ángelica is nog steeds niet helemaal hersteld. Ze draagt een neksteun.
Maar de grootste wond is emotioneel. Voor het eerst in haar carrière vraagt ze zich of ze nog wel door kan gaan in de journalistiek.
"Tijdens de mishandeling bedreigde een van hen mijn man. Hij wist dat die militair was geweest en zei dat dit niet goed was voor zijn carrière. Ik moet ook aan mijn familie denken", vertelt ze.
Ely Ángelica is niet de enige journaliste die de afgelopen weken slachtoffer werd van de ordetroepen. De Nationale Vakbond van Journalisten SNTP telde ruim dertig incidenten in de afgelopen twee weken.
In de stad Barquisimeto filmde verslaggever Brian Vidal van El Impulso met zijn mobieltje een protest. Twee leden van de Nationale Garde probeerden hardhandig zijn telefoon af te pakken. Dat mislukte, de beelden werden een hit op sociale media in Venezuela.
Twee cameramannen van dezelfde krant zouden tijdens hetzelfde protest met een vuurwapen zijn bedreigd toen ze hun werk deden. Een andere lokale journalist werd gearresteerd en zit nog steeds vast.
Tijdens rellen in Caracas raakte freelance fotograaf Roman Camacho gewond. Hij werd geraakt door een traangasgranaat en brak zijn been. Volgens Camacho schoot de Nationale Garde gericht op journalisten.
Ook buitenlandse verslaggevers moeten uitkijken. Sinds het begin van de protesten, ruim twee weken geleden, werden ten minste vijf buitenlandse journalisten het land uit gezet. Onder hen Stephen Sackur, presentator van het programma Hard Talk van de Britse omroep BBC.
Twee Franse journalisten zitten volgens lokale media sinds afgelopen dinsdag vast op het vliegveld van Caracas. Ook worden onwelgevallige media steeds vaker geblokkeerd. De afgelopen dagen haalde de regering drie sites uit de lucht. Eerder dit jaar werd de Spaanstalige CNN uit de lucht gehaald, na een kritische reportage.
"Je mag in dit land nog wel zeggen of schrijven wat je wilt, maar als je dat doet zijn er wel gevolgen", zegt Ely Ángelica González. "Neem het voorbeeld van een collega die een protest tegen president Maduro filmde. Een paar dagen later werd hij gearresteerd voor iets heel anders. Ze zeiden dat hij zwart geld vervoerde, maar dat is onzin. Hij is er door de politie in geluisd en werd gepakt. Officieel niet vanwege zijn journalistieke werk, maar de boodschap is duidelijk."
Internationale organisaties maken zich zorgen. Het Comité ter Bescherming van Journalisten (CPJ) roept de Venezolaanse autoriteiten op journalisten niet langer dwars te zitten.
Ook de mensenrechtencommissie van de Organisatie van Amerikaanse Staten (OAS) veroordeelt de houding van de Venezolaanse regering.
Maar voorlopig lijkt het er niet op dat de situatie voor journalisten op korte termijn zal verbeteren. "Politiek geweld in Venezuela is net een achtbaan. Iedere keer als er protesten zijn, piekt de repressie. We zitten nu op zo'n piekmoment", denkt journaliste Ely Ángelica González.
Wat haar betreft is er geen sprake van echte democratie in Venezuela. "Alles wordt gecontroleerd in dit land. We hebben hier de ergste vorm van censuur: zelfcensuur. Om problemen te voorkomen publiceren veel media nauwelijks nog iets over de protesten.
Ely Ángelica is niet van plan zich in haar journalistieke werk te laten afremmen door angst. Toch denkt ook zij na over haar toekomst. "Misschien is de tijd gekomen om te vertrekken, weg uit Venezuela."