Mayday, mayday: de brexit wordt ingezet
Groot-Brittannië stuurt vandaag de langverwachte formele brief naar Brussel met de mededeling dat de procedure voor het verlaten van de Europese Unie in gang wordt gezet. Het wordt ook wel de Artikel 50-brief genoemd, verwijzend naar het artikel uit het Europese verdrag dat voorziet in de procedure om uit te treden uit de EU.
Het leek na de uitslag van het Britse referendum vorig jaar juni een formaliteit, maar het schrijven van de brief heeft de regering van premier May toch negen maanden gekost. In feite is het een korte mededeling van de Britten aan de Europese Unie: we willen de club verlaten. Op het moment dat die mededeling de hoofdstad van Europa heeft bereikt, begint de klok te tikken. Maximaal twee jaar hebben de onderhandelaars de tijd om het vertrek te regelen. Op 29 maart 2019 moet het proces dus afgerond zijn.
Reactie
Nadat de brief is bezorgd, neemt de EU de tijd. Voorzitter Donald Tusk van de Europese Raad zal namens de regeringsleiders binnen 48 uur laten weten wat hij ervan vindt. Die reactie zal vooral gaan over de hoofdlijnen, over de agenda en de belangrijkste onderwerpen.
De onderhandelaars onder leiding van Michel Barnier kunnen formeel aan de slag, maar het mandaat kan pas formeel worden vastgesteld tijdens een extra EU-top die volgende maand wordt gehouden.
Die bijeenkomst wordt tot in de puntjes voorbereid door Barnier en zijn rechterhand Sabine Weyand, een Duitse topjuriste die jarenlang ervaring heeft als EU-ambtenaar. Ze heeft zich de afgelopen jaren veel beziggehouden met handelsakkoorden.
Blok aan het been
Ook het Europees Parlement gaat zich met de onderhandelingen bemoeien. Formeel heeft het parlement het recht om een overeenkomst tussen de EU en Groot-Brittannië te verwerpen. Later vandaag, nadat de brief is bezorgd, geeft het parlement een persconferentie om een standpunt bekend te maken.
En daarna kan het beginnen. De aandacht zal de komende tijd vooral gericht zijn op de twee hoofdonderhandelaars: Barnier aan de Europese kant en David Davis aan de Britse kant. "Het zijn twee politici die elkaar al vaker zijn tegengekomen", vertelt correspondent Arjan Noorlander.
Scheiding
"Barnier is iemand die echt gelooft in Europa. Iemand die al langer vindt dat de Britten een blok aan het been van Europa zijn. In de man zit ook de woede tegen de manier waarop de Britten met de EU zijn omgegaan."
Vlak voor de bankencrisis stonden de twee onderhandelaars ook tegenover elkaar. Barnier was voor Europese regels en Davis tegen, omdat hij vreesde voor de belangen van The City, het financiële centrum van Londen. Noorlander: "Al wordt nu gezegd dat de mannen persoonlijk met elkaar kunnen opschieten, dit zal geen vriendschappelijke scheiding worden."
