Advocaat nabestaanden over onderzoek dekolonisatie: het werd tijd
Mensenrechtenadvocaat Liesbeth Zegveld noemt het een goede zaak dat er een grootschalig wetenschappelijk onderzoek komt naar de dekolonisatie van Nederlands-Indië tussen 1945 en 1949. "We weten inmiddels heel veel, maar het wordt tijd dat de regering zijn verantwoordelijkheid neemt en zijn naam eraan verbindt."
Aanleiding voor het onderzoek is het proefschrift van historicus Rémy Limpach, dat in september verscheen. Hij concludeert dat het Nederlandse leger na de Tweede Wereldoorlog in Nederlands-Indië structureel geweld gebruikte.
Tot nu toe zagen kabinetten geen aanleiding om het optreden van de Nederlandse militairen te onderzoeken. Er zou te weinig onderzoeksmateriaal zijn en het zou gaan om incidenten. Maar inmiddels is er steeds meer bekend over Nederlandse oorlogsmisdaden tijdens, wat genoemd werd, de politionele acties.
Kennelijk is het een kwestie van duwen, trekken, procederen en wetenschappelijk onderzoek doen.
Zegveld staat weduwen en nabestaanden bij van Nederlands geweld in Nederlands-Indië. "Een onderzoek leek ondenkbaar", zegt de mensenrechtenadvocaat. "Het is een omslag. Kennelijk is het een kwestie van duwen, trekken, procederen en wetenschappelijk onderzoek doen. Dat deze stap nu wordt gezet, is wel bijzonder."
Bronnen zeggen dat het onderzoek niet alleen gaat over de handelwijze van de militairen, maar ook over de politiek en het bestuur in voormalig Nederlands-Indië. Volgens Zegveld moet in het onderzoek ook heel nadrukkelijk worden gekeken naar de slachtoffers.
"Om te stoppen bij het bestuur, de beslissingen en het beleid en niet naar de slachtoffers te kijken is toch wat vreemd. Dat ontbreekt steeds in de onderzoeken: de consequenties van dat beleid voor de mensen ter plekke. Uiteindelijk waren het Nederlandse onderdanen, het was ons beleid."
Volgens Zegveld kan deze handreiking van de regering ertoe leiden dat jarenlange rechtszaken eindelijk worden afgerond. "Nabestaanden zouden zo graag het boek sluiten en dat kan alleen als er een gebaar komt van de andere kant, de regering. Hele families zijn uitgemoord. Soms zijn er nog maar een of twee mensen over en die vergeten de gruwelijkheden nooit."
