Nederland spreekt van 'de kwestie van de Armeense genocide'
De Duitse Bondsdag heeft vrijwel unaniem de Armeense genocide erkend, tot grote woede van Turkije. Daar is de massamoord op Armeniërs tijdens de Eerste Wereldoorlog een uiterst gevoelige kwestie.
Turkije erkent dat er honderdduizenden mensen zijn gedood, maar wil niets weten van een bewust geplande genocide. Het is in Turkije verboden om van "de Armeense genocide" te spreken. De bijna dertig landen die de genocide officieel hebben erkend, waaronder nu dus ook Duitsland, kregen altijd woedende reacties uit Ankara, hoewel de erkenning meestal geen praktische gevolgen voor de relatie met Turkije heeft.
Nederland heeft de Armeense genocide niet officieel erkend. De Tweede Kamer nam in 2004 wel met algemene stemmen een motie van de ChristenUnie aan. Daarin wordt de Nederlandse regering gevraagd om in gesprekken met Turkije over toetreding tot de EU steeds opnieuw over erkenning van de Armeense genocide te beginnen.
De inmiddels bijna 12,5 jaar oude motie wordt vaak opgevoerd als een Nederlandse erkenning. Maar er staat niet expliciet dat het kabinet moet zeggen dat er sprake was van een genocide en dat is ook nooit gebeurd. Het Nederlandse kabinet spreekt tot nu toe niet over "de Armeense genocide", maar over "de kwestie van de Armeense genocide".
Vorig jaar diende de PVV een motie in, die wél met zoveel woorden om erkenning van de genocide vroeg. Maar die werd met 68 tegen 73 stemmen verworpen. Bijna de voltallige oppositie stemde voor. De regeringspartijen VVD en PvdA stemden tegen, net als de Nederlands-Turkse Kamerleden Kuzu en Öztürk.
Vorig jaar was in de Armeense hoofdstad Jerevan een grote herdenking van de moord op het Armeense volk tussen 1915 en 1923. Daar was geen vertegenwoordiger van de Nederlandse regering bij, terwijl bijvoorbeeld Frankrijk zijn president stuurde. Minister Koenders zei toen dat dit kwam omdat Nederland "andere banden met Armenië" heeft. Hij nam ook toen het woord genocide niet in de mond, maar zei wel dat er "ontzettend grote misdaden" zijn gepleegd.
De kwestie ligt gevoelig omdat in Nederland veel Turken en Nederlanders van Turkse afkomst wonen die de genocide niet erkennen. Bovendien wil Nederland dat Armenië en Turkije er samen uitkomen, en dan helpt het niet als Nederland één van de twee landen tegen zich in het harnas jaagt.