Het nucleaire instituut NRG in Petten begint deze maand met een experiment voor een geheel nieuwe soort kerncentrale: de gesmolten-zoutcentrale. Deze is volgens NRG veiliger en produceert minder schadelijk afval dan de huidige kerncentrales. Maar milieuorganisaties hebben kritiek.
De TU Delft kreeg vorig jaar subsidie om onderzoek te doen naar de veiligheidsaspecten van zo'n gesmolten-zoutcentrale. In de reactor in Petten wordt nu gekeken hoe materialen reageren op zout.
Volgens NRG is er wereldwijd interesse voor het experiment. Niet in de laatste plaats omdat overal wordt nagedacht over manieren van CO2-vrije energieopwekking.
Sander de Groot van NRG denkt dat het perspectief van de nieuwe kerncentrale groot is: "In het geval van een incident kan er eigenlijk niets misgaan, het systeem stopt vanzelf. Bovendien kunnen er geen radioactieve stoffen vrijkomen uit het zout."
Ook blijft er veel minder afval over. "De splijtstof en vervelende splijtstofproducten worden continu bestraald en op die manier brand je het langlevende afval vanzelf op", legt De Groot uit. Het afval dat toch nog overblijft, is veel minder lang radioactief: een paar honderd jaar in plaats van honderdduizenden jaren.
De haalbaarheid van zo'n nieuw soort centrale hoeft volgens hem niet meer bewezen te worden, omdat er in de jaren 50 van de vorige eeuw al korte tijd opstellingen in productie waren. Er moet nog wel veel gebeuren om deze vorm van kernenergie opnieuw, en nu op grote schaal, commercieel aantrekkelijk te maken.
Kennis opbouwen
"Het ontbreekt nog aan voldoende kennis over zout en over de interactie daarvan met materialen", aldus De Groot. Dat is precies waar ook vanuit het buitenland interesse voor is. Zo kreeg de reactor in Petten deze week bezoek van de Amerikaanse deskundige Kirk Sörensen, die plannen heeft om deze nieuwe soort centrale te bouwen in de Verenigde Staten.
Twee weken geleden maakte de Amerikaanse overheid bekend de nieuwe generatie kerncentrales met subsidies te willen stimuleren.
Kritiek
Er is veel kritiek op het gebruik van kernenergie. Na de ramp in Fukushima van 2011 besloot Duitsland alle kerncentrales te sluiten. In België kampen de reactoren in Doel en Tihange voortdurend met problemen. Toch werken wetenschappers nu aan een doorstart.
De voordelen van die nieuwe generatie lijken groot. Dat is schijn, vindt Peer de Rijk van milieuorganisatie Wise. "Ook aan thorium kleven nog veel nadelen op het gebied van veiligheid en afval."
Het belangrijkste kritiekpunt is volgens De Rijk dat het nog veel te lang gaat duren voor zo'n centrale er daadwerkelijk is.
"Als het al lukt, zijn ze pas over 20 à 30 jaar beschikbaar en dat is veel te laat. Want we moeten nu meteen beginnen met de omschakeling naar duurzame energiebronnen. Elke euro die je uitgeeft aan dit soort onderzoek, kun je niet uitgeven aan duurzame bronnen die we nu meteen al kunnen neerzetten."
