'Makers van mobieltjes medeschuldig aan kinderarbeid'

Het is goed mogelijk dat multinationals als Sony, Apple en Samsung gebruik maken van kinderarbeid. Dat komt doordat ze hun leveranciers niet voldoende controleren, zegt Amnesty International na een uitgebreid onderzoek in Congo.

Congo is de belangrijkste leverancier van het mineraal kobalt. Dat wordt gebruikt in de oplaadbare batterijen van mobiele telefoons.

Levensgevaarlijke mijnen

Amnesty International sprak kinderen die soms wel twaalf uur in een mijn werken en zware dingen moeten tillen. Ook moeten ze vaak het kobalterts sorteren en schoonwassen. Volgens Unicef werken in Congo ongeveer 40.000 kinderen in mijnen.

Kobalt wordt vaak op een onverantwoorde manier opgegraven. Met tunnels van tientallen meters diep die kunnen instorten, omdat ze niet goed worden gestut. Bovendien komt er kobaltstof vrij door het hakken in de grond. Dat stof kan een dodelijke longziekte veroorzaken. De mijnwerkers dragen geen beschermende maskers. Uit armoede gedwongen werken ze onder deze riskante omstandigheden.

Van mijn naar mobieltje

Vanuit de mijnen brengen ze hun opbrengst naar een lokale markt. Daar kopen tussenhandelaren, vaak uit China, het kobalt op. Die stellen geen vragen over kinderarbeid. Ze verkopen het kobalterts door aan grotere bedrijven die het verwerken en exporteren. Meestal naar China, waar het verder wordt verwerkt door fabrikanten die onderdelen van oplaadbare lithium-ion-batterijen maken.

Die verkopen ze dan door aan fabrieken die de batterijen produceren. En die verkopen ze uiteindelijk aan de bedrijven die mobieltjes, laptops en camera's maken. Een lange, ingewikkelde keten van bedrijven. Toch vindt Amnesty dat de multinationals beter moeten controleren waar de grondstoffen vandaan komen.

"We zeggen niet dat het makkelijk is", zegt onderzoeker Mark Dummett. "Maar deze bedrijven maken miljarden winst en omzet en ze zouden beter hun best moeten doen. Veel van deze multinationals zeggen dat ze een zero-tolerancebeleid hanteren voor kinderarbeid. Maar die belofte is niks waard als de bedrijven hun toeleveranciers niet onderzoeken. Hun claim is simpelweg niet geloofwaardig."

Reacties

Amnesty vroeg 16 multinationals om een reactie op de vraag: "Komt het kobalt in de producten van uw bedrijf uit Congo?"

Microsoft: kan niet "met absolute zekerheid" zeggen of het kobalt in zijn producten wel of niet afkomstig is uit Katanga (Zuid-Congo).

Apple: momenteel ter evaluatie.

Samsung SDI: "Voor ons is het onmogelijk te bepalen of het kobalt dat we geleverd krijgen afkomstig is uit de mijnen van Katanga (Zuid-Congo)."

Sony: "neemt het onderwerp zeer serieus", doet onderzoek en "tot nu toe konden we niet duidelijk terugvinden dat onze producten kobalt bevatten dat afkomstig is uit Katanga in Congo."

Amnesty International stelt dat niet één bedrijf onomstotelijk kon aantonen waar het kobalt in hun producten precies vandaan komt.