TT van Assen: 90 jaar racegeweld

Het begon allemaal negentig jaar geleden met vooral rokende motoren in het centrum van het dorpje Rolde. Inmiddels is de TT van Assen uitgegroeid tot een internationaal fenomeen, waar jaarlijks meer dan 100.000 bezoekers hun hart ophalen aan de snelle motoren.

In 1925 organiseerde de vooruitstrevende motorclub MC Assen en omstreken voor het eerst een race. Dat gebeurde in het centrum van het dorpje Rolde. Een jaar later moest het circus al verhuizen naar een stratencircuit aan de rand van Assen. In 1927 volgde de internationale doorbraak, toen de Britse vedette Stanley Woods de race in Assen aandeed. Woods was fabrieksrijder voor Norton en mateloos populair.

Gloriejaren voor Nederland

Toen er na de oorlog in 1949 een officiële cyclus om de wereldtitel kwam, was Assen er direct bij om mee te doen. Het bracht helden als Giacomo Agostini naar Assen. De Italiaan is nog altijd recordhouder met vijftien wereldtitels. Het is echter een Spanjaard die de meeste zeges in de TT achter zijn naam heeft staan. Ángel Nieto werd in totaal vijftien keer als nummer één afgevlagd.

Met Paul Lodewijkx begon in 1968 het Nederlandse glorietijdperk. Lodewijkx troefde in de lichtste klasse met een in elkaar geknutselde motor de Duitse wereldkampioen Hans Georg Anscheidt af. Het was de voorbode van wereldtitels voor Jan de Vries en Henk van Kessel in de 50cc. De Vries en Van Kessel slaagde er ondanks die successen niet in ooit de GP van Nederland op het circuit van Assen te winnen.

Koningsklasse

Eind jaren zeventig verlegde Nederland de aandacht naar de koningsklasse, de 500cc-klasse. Nederland kreeg nieuwe racehelden. Wil Hartog, Jack Middelburg en Boet van Dulmen timmerden internationaal flink aan de weg. De eerste twee slaagden erin om de TT te winnen. Hartog was de eerste in 1977, de inmiddels overleden Middelburg volgde in 1980. Van Dulmen greep er met de tweede plaats in 1981 net naast.

In de zijspanklasse was Nederland in die jaren ook top. Egbert Streuer en Bernard Schnieders veroverden de wereldtitel in 1984, 1985 en 1986 maar moesten tot 1987 wachten voor ze op hun thuisbaan eindelijk de grand prix wonnen. Hans Spaan was de laatste succesvolle Nederlander in de TT van Assen. Hij won de 125cc-klasse in 1989 door de Spanjaard Alex Crivillé enkele centimeters voor te blijven.

Internationale sterren

Ondanks het ontbreken van Nederlandse successen in de laatste jaren blijft Assen in trek bij de motorsportliefhebbers. Internationale sterren als Valentino Rossi, die in 2009 op het circuit van Assen zijn honderdste GP-zege vierde, en Marc Márquez zorgden nog steeds voor voldoende racegeweld in het noorden van Nederland.