'Het werd al snel een sport om zo min mogelijk afval te hebben'

• Maino Remmers

  Verslaggever

Door verslaggever Maino Remmers

Helemaal geen afval hebben blijkt niet mogelijk, maar de kliko raakt veel minder snel vol. Tot die conclusie komt afvalverwerker ROVA na het experiment '100 gezinnen 100 dagen 100% afvalvrij'.

Gezinnen uit de Achterhoek, Overijssel en inwoners van Amersfoort probeerden de vuilniszak zo leeg mogelijk te houden. Papier apart van groenafval, glas in de glasbak en plastic in een speciale bak. Maar de deelnemers moesten ook tijdens het winkelen goed opletten welk product in welke verpakking zij aanschaften.

Ingrid en Marcel Blind uit Olst-Wijhe deden samen met hun dochter Rebecca mee aan het experiment. "Eerst gingen de hakken wel het zand in. Moet dit nu echt? Maar al snel werd het juist een sport om echt zo min mogelijk afval te hebben", zegt Marcel.

Zo kopen ze nu ander kattenvoer dat verpakt zit in blik en niet in plastic met aluminiumfolie aan de binnenkant. "Dat blik is te recyclen maar zo'n buil met folie weer niet vanwege de combinatie." Bewust winkelen dus. "Waarom moet een biologische komkommer in plastic folie in de winkel liggen?", vraagt Ingrid zich af.

Het 100-100-100 experiment ontstond bij afvalverwerker ROVA. Eric van Cuyk: "Wij hebben gekeken wat er in het restafval zit en wat er niet in thuis hoort. Je komt nog veel tegen. Lampen, glaswerk maar ook textiel en mobieltjes. In die oude telefoons bijvoorbeeld zitten vaak dure metalen als koper en zelfs goud."

Als dat bij het restafval zit, wordt dat in principe verbrand. "Het is onzin om dure zware metalen te winnen uit mijnen aan de andere kant van de wereld, terwijl je dat ook kunt winnen uit afgedankte apparaten", vindt Van Cuyk.

Er gelden hoge belastingtarieven voor de stort. Marcel Blind, in het dagelijks leven wethouder in de gemeente Olst-Wijhe: "Bij de gemeente kijken wij al langer naar de afvalstromen. Verbranding levert energie op maar we proberen te stimuleren dat er beter wordt gescheiden. Dus halen we nu al minder vaak het restafval op. Dat scheelt ook in de kosten."

ROVA plaatste bij de deelnemende gezinnen speciale dozen die samen een klein milieustation vormen. Een doos voor batterijen, voor oude lampen, voor plastic en voor papier. Uiteindelijk bleek bij veel deelnemers dat de normale vuilniszak of kliko in een week tijd veel minder vol kwam te zitten.

Maar dat afval scheiden, is dat niet een achterhoedegevecht? Waarom zijn producten soms vier keer verpakt?

"Dat komt door doorgeslagen regelgeving of smetvrees. Er is angst voor claims, dus wordt alles driedubbel verpakt. Zeker in ons land gebeurt dat veel", constateert Marcel Blind.

"We proberen er bij producenten op aan te dringen minder verpakkingen te gebruiken", zegt Van Cuyk van afvalverwerker ROVA. "Maar helaas spelen marketingregels nog een te grote rol. Het moet er gelikt uitzien dus dan wordt er maar weer een glimmende plastic verpakking omheen gedaan. De slag om dat te veranderen moet nog gemaakt worden."

ROVA hoopt dat het experiment 100-100-100 door kan gaan. "Maar die 100 gezinnen, dat moeten er duizenden worden en die tweede 100 moeten 365 dagen worden!"